Vorige maand schreef ik over het basisinkomen. Als afsluiting riep ik lezers op innovatieve ideeën naar mij te mailen. Dat heb ik geweten; honderd mails heb ik gekregen. Ook ben ik veel aangesproken. Alle mails en gesprekken hebben mijn idee over het basisinkomen behoorlijk aangescherpt.
Tot mijn verbazing bestaat het thema basisinkomen al dertig jaar. In 1987 is de Werkplaats Basisinkomen opgezet en er bestaat een Vereniging Basisinkomen. Helaas heeft de term basisinkomen een negatieve associatie gekregen. Via de mail kreeg ik twee alternatieve termen; bestaansrecht of levensbudget. Vooral die laatste dekt mijns inziens beter de lading. Daarom ga ik vanaf nu de term levensbudget gebruiken.
Over één onderwerp zijn de meeste mensen het eens. Het levensbudget moet een eenvoudig systeem zijn. Dus iedereen hetzelfde bedrag en geen geografisch onderscheid. Door mijn voorstel om alleen de hoofdbewoner een hoog bedrag te geven, wordt samenwonen bestraft. En het leidt weer tot bureaucratie. Over een ander onderwerp, de hoogte van het levensbudget, waren de reacties zeer uiteenlopend. Ik kreeg voorstellen variërend van vijfhonderd euro tot tweeduizend euro per maand. Rekenvoorbeelden van Wajongers, WAO’ers en AOW’ers tonen aan dat het levensbudget niet te laag kan zijn. Of je zou deze groepen apart moeten berekenen, maar dan is het systeem weer niet eenvoudig.
Ik kreeg veel voordelen van het levensbudget gemaild; kleine ondernemers kunnen meer risico nemen, moeders kunnen na de bevalling langer thuis blijven, er is minder stress, er wordt minder gefraudeerd, er is minder criminaliteit, er is minder werkloosheid, men gaat meer in deeltijd werken en er is meer tijd voor vrijwilligerswerk en mantelzorg. Een aantal problemen moet volgens de respondenten opgelost worden. Het levensbudget mag geen aanzuigende werking hebben op asielzoekers. De vraag is of in Nederland werkende Polen en Roemenen recht hebben op een levensbudget. Hoe gaan we het levensbudget financieren? En hoe motiveren we mensen om aan het werk te gaan? Het laatste punt lijk geen probleem. Uit experimenten blijkt dat mensen met een levensbudget gewoon gaan werken.
Met alle input is mijn idee voor het levensbudget aangescherpt. Iedere volwassene met een Nederlands paspoort ontvangt twaalfhonderd euro per maand. Een kind krijgt driehonderd euro. We schaffen alle uitkeringen sociale zekerheid en de hypotheekrentaftrek af. Het tarief voor de inkomstenbelasting wordt 50%. Als de financiering hiermee niet rondkomt verhogen we de BTW. Ik ben benieuwd wat u hiervan vindt. U mag mij weer mailen op gjaarsma@kbnl.nl.