De woningmarkt in Nederland kende een roerig 2017. Er zijn lichtpuntjes, maar ook schaduwkanten. Een goede ontwikkeling is dat de woningmarkt in steeds meer delen van ons land aantrekt. Daar tegenover staan gebieden in de grensstreken waar nog steeds weinig vraag is, en een aantal centra van grote steden waar amper nog aanbod is en de prijzen de pan uitrijzen.
Het is verheugend dat de nieuwbouwopgave nu met voortvarendheid wordt opgepakt; dit jaar ongeveer 70.000 woningen. Maar door de opgelopen achterstand in de afgelopen jaren is het nog lang niet genoeg. We moeten toe naar minstens 80.000 nieuwe woningen per jaar, bovendien gemaakt voor alle bevolkingsgroepen en gezinssamenstellingen en op de juiste locaties. En er moeten dringend meer huurwoningen in het middensegment komen. Gelukkig is er in veel gemeenten oog voor al deze aspecten.
Minder goed nieuws vind ik de toenemende belastingdruk op huizenbezitters en de steeds beperktere financieringsmogelijkheden van een koopwoning. Vanaf komend jaar worden die verder aangescherpt. Zo komt vanaf 2018 alleen de ‘kale’ koopprijs van een woning in aanmerking voor een hypotheek. De bijkomende ‘kosten koper’ moeten zelf worden ingelegd. Vooral de starters op de woningmarkt zijn door deze inperking het kind van de rekening. Deze groep zit bovendien al op achterstand door de torenhoge prijzen in sommige stadscentra, het achterblijven van betaalbare nieuwbouwwoningen in hun segment en de toenemende invloed van particuliere beleggers op de koopwoningmarkt.
Schrijnend zijn de recente berichten over kopers die niet tijdig financiering kunnen krijgen voor hun woning. Door de strikte regels slagen hypotheekverstrekkers er helaas niet in om binnen de termijn van het financieringsvoorbehoud groen licht te geven. Dat is vooral nu een probleem, omdat kopers nog dit jaar een financiering rond willen krijgen voordat de aangescherpte regels van kracht worden. Hier bijt de slang in zijn eigen staart. Daar komt nog bij dat hypotheekverstrekkers maatwerk mogen leveren, maar dat niet of heel verschillend doen. De NVM-makelaars hebben oog voor deze problematiek en proberen zoveel mogelijk de schade te beperken. Maar hier zijn ook de banken en de politiek aan zet.
Sinds kort hebben we een nieuwe minister voor Binnenlandse Zaken. Zij is ook verantwoordelijk voor de vastgoedmarkt. De minister heeft aangegeven meer regie te willen voeren op de woningmarkt door bijvoorbeeld de verhoging van de bouwproductie te stimuleren. Ik hoop dat ze haar belofte waar gaat maken. We gaan het zien in 2018.