De afgelopen weken is duidelijk geworden dat in de Nederlandse binnensteden diverse winkels verdwijnen. V&D, Scapino, Manfield, Dolcis, Invito en Christine le Duc, om er maar eens een paar te noemen. Er ontstaan zo ‘gaten’ in de winkelstraten. Aan de andere kant zijn er gemeenten die nieuwe outletcenters aan de rand van de stad willen bouwen. De gemeente Assen wil bij het TT-circuit een Factory Outlet Center (FOC) bouwen. Het project dat veertig miljoen euro kost moet op termijn vijfhonderd arbeidsplaatsen opleveren. De gemeente Groningen wil zelfs zestig miljoen euro investeren in een nieuwe FOC. Zowel in Groningen als in Assen komen de binnenstadondernemers in actie. Dat is begrijpelijk. In Assen bijvoorbeeld staat 20 procent van de winkelpanden in het centrum al leeg. Uit onderzoek blijkt dat de komst van een FOC het winkelpubliek uit de stadskern trekt. Het gevolg is meer winkeliers in de binnenstad die stoppen en een nog grotere leegstand. De overheid zou dit moeten tegengaan met een crisiswet detailhandel.
In deze wet moet niet geregeld worden dat slecht presterende of ouderwetse bedrijven overeind worden gehouden; daarmee moet de overheid zich niet bezighouden. Wel moet erin staan dat het de komende tien jaar verboden is om outletcenters of meubelboulevards aan te leggen bij de stadsrand. Daarnaast moeten gemeenten de opdracht krijgen het centrum compacter te maken. Dat betekent een kleine ondernemende binnenstad en het opheffen van winkelpanden in de aanloopstraten. In mijn woonplaats Leeuwarden heb je de Voorstreek, een aanloopstraat van 500 meter met aan beide zijden winkelpanden. De Voorstreek ligt buiten het echte winkelcentrum. Het is een straat met een gracht en aan beide zijden mogen auto’s rijden. Echt prettig winkelen doe je daar dus niet. Leeuwarden zou van de Voorstreek graag een woongebied maken. Met een crisiswet kan dit. De winkeliers verhuizen naar het echte winkelcentrum en van de grachtenpanden maak je weer woonhuizen. De Voorstreek wordt daarmee een stuk mooier en het winkelcentrum wordt compacter.
Overigens kan de oplossing nooit helemaal van de overheid komen. Winkeliers moeten hun concepten aanpassen, zodat ze meer klanten trekken. Consumenten moeten minder via internet bestellen; ga gewoon ‘ouderwets’ winkelen in de stad. En de overheid moet faciliteren met goede wetgeving. Dus een crisiswet detailhandel.